Người phạm “tội ác tày trời” tại sao vẫn được luật sư bảo vệ?

Trong hầu hết các vụ án dù là người bị hại hay người hại, người vô tội hay người gây ra hàng loạt tội ác không thể dung tha thì khi đứng trên tòa họ vẫn có luật sư bảo hộ. Chúng ta đừng vội lắc đầu ngán ngẩm với những vị luật sư ấy, cho rằng họ thất đức, bởi việc họ đang làm chính là bảo vệ pháp luật.

Bảo vệ thân chủ

Hàng giờ, hàng ngày ở nước ta có vô vàn các vụ án khác nhau từ nhẹ cho đến nặng, mà đã là vụ án hình sự thì đều là gây tội ác như nhau. Giết người, hiếp dâm, cướp của, cha giết con, vợ giết chồng, con giết cha mẹ, rồi những vụ án lừa đảo hàng tỉ đồng,… thế nhưng khi ra tòa họ đều có luật sư đứng bên cạnh mình. Một khi họ đã đứng lên vành vóng ngựa thì đại đa số đều rất cô độc, bởi vì toàn thế giới nhưng chỉ có mỗi luật sư là đang đứng về phía của mình. Còn lại tất cả đều không nguyền rủa, lên án thì cũng là thất vọng tràn trề.

Tại sao phiên tòa được mở ra? Tất nhiên là để hoàn thành các thủ tục trước khi kết án. Còn nếu không muốn trải qua các thủ tục ấy thì không cần mở ra phiên tòa làm gì. Và luật sư là một trong những các thủ tục ấy, được đưa ra để bảo vệ bị cáo trước khi tòa tuyên án. Khi tòa chưa tuyên án nghĩa là bị cáo vẫn đang có quyền được bảo vệ, dù cho tội của họ có ác đến đâu đi chăng nữa.

Khi chưa kết tội, các bị cáo vẫn là một con người được pháp luật bảo vệ. Họ có quyền được tôn trọng và quyền đòi công bằng. Nếu như vội vàng kết tội trong khi họ có nhiều tình tiết được giảm án thì ai sẽ là người đứng ra đảm bảo quyền lợi đó cho họ? Chỉ có thể là luật sư mà thôi.

Bảo vệ pháp luật

Những trường hợp phạm pháp, tội ác đã quá rõ ràng thì có luật sư hay không vẫn không thể thay đổi được gì nhiều, thậm chí là không thể thay đổi. Các luật sư khi tham gia bào chữa cho những kẻ phạm tội ấy đều biết chắc chắn bị cáo sẽ phải lãnh án. Chỉ có rất ít trường hợp trắng án, chiếm tỉ lệ không đáng kể trong tất cả vụ án.

Vậy tại sao luật sư vẫn bào chữa cho bị cáo? Trước khi tòa kết án bị cáo, có rất nhiều thủ tục tố tụng được đặt ra nhằm đảm bảo cơ quan công tố đưa ra đầy đủ các bằng chứng. Khi luật sư biện hộ cho bị cáo thực chất là một thủ tục nhằm chỉ ra những sơ suất trong vụ tố tụng, nghĩa là họ đang bảo vệ pháp luật, tránh những sai sót xảy ra khi chỉ nghe một phía. Và một khi các thủ tục được hoàn chỉnh thì pháp luật mới được thực thi, công lý mới được đảm bảo.

Không chỉ luật sư ra tòa bào chữa cho bị cáo mà họ còn phải bảo vệ bị cáo trong bất cứ trường hợp nào. Trừ khi luật sư gặp ốm đau, gặp khó khăn trong cuộc sống hoặc luật sư quá oán ghét thân chủ tới nỗi không thể tiếp tục bảo vệ họ thì khi đó luật sư mới được phép bỏ rơi thân chủ.

Mặt khác, nếu các luật sư được phép bỏ đi khi thân chủ có tội, thì công lí sẽ rơi vào tay các luật sư. Giả sử như một luật sư nhận lời bảo vệ cho thân chủ. Sau một thời gian, lúc sắp ra toà, luật sư nói với thân chủ rằng: "Anh phải trả tôi gấp đôi tiền công. Không thì tôi sẽ bỏ, không biện họ cho anh nữa. Người ta sẽ nghĩ rằng tôi bỏ đi vì anh có tội đó".

Ở Mỹ, mọi tội phạm hình sự đều có luật sư biện hộ. Ai không có tiền thuê luật sư sẽ được tòa chỉ định luật sư cho. Vì thế mọi toà án đều có văn phòng luật sư nhà nước (Public Defender). Văn phòng ấy bao giờ cũng quá tải vì tội phạm đa phần đều nghèo. Và đó cũng chính là nơi mà nhiều sinh viên đi thực tập.

Tóm lại, quyền có luật sư bảo vệ ngay sau khi bị bắt phải được áp dụng cho mọi công dân Việt Nam, không phân biệt là điều đó có ảnh hưởng đến an ninh quốc gia hay không. Nó được sử dụng để đảm bảo rằng nhân quyền của bị can được tôn trọng, bởi người chưa bị tòa án tuyên là có tội thì chưa phải là người có tội.